Γαλλική ιστορία- ο 20ός αιώνας
Για τη Γαλλία, τα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα ήταν χρόνια ανεμελιάς και ευημερίας, εφευρέσεων και επιτευγμάτων. Αργότερα, ονομάστηκαν "Belle époque", ωραία εποχή. Τα προβλήματα βέβαια υπήρχαν, αλλά η αισιοδοξία επικρατούσε, η χρήση του ηλεκτρισμού γενικεύονταν ("la fée électricité"),το αυτοκίνητο έδινε την ευκαιρία για ταξίδια σε όλη τη Γαλλία, η μουσική μπορούσε να ακουστεί στο σπίτι από κομψά γραμμόφωνα.
Η πρωτεύουσα προετοιμαζόταν να καλωσορίσει επισκέπτες για την παγκόσμια έκθεση l'Exposition universelle, η οποία γιόρτασε από τον Απρίλιο μέχρι τον Νοέμβριο τα θαύματα της επιστήμης και της τεχνολογίας. Το Παρίσι εκείνη την εποχή ήταν πόλη 4 εκατομμυρίων κατοίκων, επιβαρυμένη με έντονη κυκλοφορία, παρά τις μεγάλες λεωφόρους που τη διέσχιζαν και που είχε δημιουργήσει ο Hausmann κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Αυτοκρατορίας. Τα σπίτια ήταν εξοπλισμένα με νερό και φυσικό αέριο και σε όλο και περισσότερα νοικοκυριά έφθανε η ηλεκτρική ενέργεια. Για να αντιμετωπιστεί η χρόνια συμφόρηση της πόλης, εγκαινιάστηκε ένα επαναστατικό μέσο μεταφοράς, το μετρό. Ξεκίνησε το 1898 και η πρώτη υπόγεια γραμμή εγκαινιάστηκε στις 14 Ιουλίου 1900. Η επιτυχία ήταν άμεση, οι Παριζιάνοι αγάπησαν το μετρό τους, που δεν σταμάτησε από τότε να επεκτείνεται. Το 1914, το μητροπολιτικό δίκτυο μετέφερε ήδη ένα εκατομμύριο επιβάτες την ημέρα.
Η πρωτεύουσα προετοιμαζόταν να καλωσορίσει επισκέπτες για την παγκόσμια έκθεση l'Exposition universelle, η οποία γιόρτασε από τον Απρίλιο μέχρι τον Νοέμβριο τα θαύματα της επιστήμης και της τεχνολογίας. Το Παρίσι εκείνη την εποχή ήταν πόλη 4 εκατομμυρίων κατοίκων, επιβαρυμένη με έντονη κυκλοφορία, παρά τις μεγάλες λεωφόρους που τη διέσχιζαν και που είχε δημιουργήσει ο Hausmann κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Αυτοκρατορίας. Τα σπίτια ήταν εξοπλισμένα με νερό και φυσικό αέριο και σε όλο και περισσότερα νοικοκυριά έφθανε η ηλεκτρική ενέργεια. Για να αντιμετωπιστεί η χρόνια συμφόρηση της πόλης, εγκαινιάστηκε ένα επαναστατικό μέσο μεταφοράς, το μετρό. Ξεκίνησε το 1898 και η πρώτη υπόγεια γραμμή εγκαινιάστηκε στις 14 Ιουλίου 1900. Η επιτυχία ήταν άμεση, οι Παριζιάνοι αγάπησαν το μετρό τους, που δεν σταμάτησε από τότε να επεκτείνεται. Το 1914, το μητροπολιτικό δίκτυο μετέφερε ήδη ένα εκατομμύριο επιβάτες την ημέρα.
Τον Ιούλιο του 1909 ο Λουί Μπλεριό, Γάλλος μηχανικός, άνοιξε νέες προοπτικές για την αεροπορική μεταφορά αυτή τη φορά: αναχώρησε από το Καλαί και προσγειώθηκε στο Ντόβερ, στην άλλη πλευρά της Μάγχης. Η πτήση διήρκεσε 37 λεπτά. Αυτή η επιτυχία έστεψε την πολυετή προσπάθεια του Bleriot, θέτοντας τη γαλλική μηχανική στην πρώτη γραμμή της έρευνας στον τομέα της αεροναυπηγικής, όπου μέχρι τότε κυριαρχούσαν οι αδελφοί Ράιτ, Αμερικανοί μηχανικοί.
Το έργο της επιστήμης επίσης προχωρούσε με άλματα.Το 1903 ο Αντουάν Μπεκερέλ και οι Πιέρ και Μαρί Κιουρί ανακαλύπτουν το ράδιο και μελετούν το φαινόμενο της ραδιενέργειας αποσπώντας το βραβείο Νόμπελ στη Φυσική.
Το 1908 ο Γκαμπριέλ Λιπμάν παίρνει το Νόμπελ Φυσικής για την έγχρωμη φωτογραφία.
Το έργο της επιστήμης επίσης προχωρούσε με άλματα.Το 1903 ο Αντουάν Μπεκερέλ και οι Πιέρ και Μαρί Κιουρί ανακαλύπτουν το ράδιο και μελετούν το φαινόμενο της ραδιενέργειας αποσπώντας το βραβείο Νόμπελ στη Φυσική.
Το 1908 ο Γκαμπριέλ Λιπμάν παίρνει το Νόμπελ Φυσικής για την έγχρωμη φωτογραφία.
Σε πολιτικό επίπεδο, οι αναταραχές γύρω από την υπόθεση Ντρέιφους οδήγησαν στην άνοδο ριζοσπαστικής κυβέρνησης, γνωστής ως «αντικληρική δημοκρατία» (1899-1906). Το 1904, η γαλλική κυβέρνηση διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις με το Βατικανό και το επόμενο έτος, ψήφισε το διαχωρισμό της Εκκλησίας και του κράτους και την εθνικοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας. Αυτό προκάλεσε σημαντικές διαμαρτυρίες στο Καθολικό στρατόπεδο, ειδικά όταν η κυβέρνηση πραγματοποίησε απογραφή της εκκλησιαστικής περιουσίας (1906).
Στα χρόνια που προηγήθηκαν του Α 'Παγκόσμιου Πολέμου θα αποκαλυφθούν επίσης πολλά ρήγματα στο εσωτερικό της δημοκρατικής παράταξης, που χωρίζεται πλέον σε μετριοπαθείς, ριζοσπάστες και σοσιαλιστές. Από το 1910, η υπουργική αστάθεια προκάλεσε εννέα αλλαγές της κυβέρνησης σε τέσσερα χρόνια. Έντονα κοινωνικά προβλήματα και απεργίες απειλούσαν τη σταθερότητα της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας. Το 1913 Πρόεδρος της Δημοκρατίας έγινε ο Ραϊμόν Πουανκαρέ, με στόχο την αποκατάσταση της εθνικής ενότητας.
Tην αρχική αισιοδοξία όμως τη διέκοψαν γεγονότα που κάνουν τον 20ό αιώνα τον πιο βίαιο και θανατηφόρο στην ιστορία. Αυτά τα εκατομμύρια των θανάτων που προκλήθηκαν από τις καινούργιες εφευρέσεις στους δύο παγκόσμιους πολέμους ήταν μάλλον το τίμημα της νέας τεχνολογίας.
Α' Παγκόσμιος Πόλεμος
Αύγουστος του 1914 έως 11 Νοεμβρίου 1918
Αύγουστος του 1914 έως 11 Νοεμβρίου 1918
Ήταν η μεγαλύτερη και πιο πολύνεκρη πολεμική αναμέτρηση που γνώρισε ο κόσμος μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Άρχισε στις 28 Ιουλίου 1914, όταν η Αυστροουγγαρία κήρυξε τον πόλεμο κατά της Σερβίας και τελείωσε με την ήττα της Γερμανίας και των συμμάχων της στις 11 Νοεμβρίου 1918.
Ονομάστηκε Α' Παγκόσμιος Πόλεμος ή Μεγάλος Πόλεμος, επειδή εξαπλώθηκε πέρα από τα σύνορα της Ευρώπης και αναμίχθηκαν σ’ αυτόν όλες οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής.
Ονομάστηκε Α' Παγκόσμιος Πόλεμος ή Μεγάλος Πόλεμος, επειδή εξαπλώθηκε πέρα από τα σύνορα της Ευρώπης και αναμίχθηκαν σ’ αυτόν όλες οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής.
Η Ευρώπη χωρίστηκε σε δύο συμμαχίες. Η μία συμμαχία ήταν οι Δυνάμεις της Αντάντ (Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία και Ρωσία) και η δεύτερη οι Κεντρικές Δυνάμεις (Γερμανία, Αυστροουγγαρία και Ιταλία).
Σταδιακά στον πόλεμο ενεπλάκησαν οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης, καθώς οι συμμαχίες συμπαρέσυραν η μία την άλλη, αλλά και πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο.
Ο πόλεμος άφησε πίσω του περίπου 8.000.000 νεκρούς, περίπου 20.000.000 τραυματίες και τεράστιες υλικές καταστροφές. Η Ευρώπη έβγαινε από αυτόν αλλαγμένη, εξαντλημένη και με την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία της κλονισμένη.
Περισσότερα για τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο εδώ
Ο μεσοπόλεμος
Μετά το τέλος του πολέμου, το Παρίσι θα βιώσει, επί είκοσι χρόνια, μια γόνιμη πολιτιστική και πνευματική περίοδο, συνδυάζοντας παράδοση και πρωτοπορία. Κατά τη διάρκεια αυτής της μεσοπολεμικής περιόδου, η Γαλλία εξακολουθεί να εμφανίζεται ως μια μεγάλη οικονομική δύναμη, και η πρωτεύουσα - la ville lumière - λάμπει ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του μεσοπόλεμου.
Ειδικότερα, το Παρίσι σε όλη τη δεκαετία του 1920 ήταν η «πρωτεύουσα του κόσμου» για τους διανοούμενους και τους καλλιτέχνες. Ήταν τόπος συνάντησης διανοουμένων, καλλιτεχνών και κοσμικών. Στο διάσημο βιβλιοπωλείο της Σίλβια Μπιτς, Σαίξπηρ & Κόμπανυ, ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ συναντιόταν με τον Τζέιμις Τζόις και τον Χένρι Μίλερ, οι οποίοι αντάλλασαν απόψεις με την Αναΐς Νιν και τη Γερτρούδη Στάιν, ενώ στα περίφημα καφέ ο Αντρέ Μπρετόν και ο Πολ Ελιάρ έγραφαν τα σουρεαλιστικά μανιφέστα τους.
Το 1936 βελτιώθηκαν οι συνθήκες εργασίας καθώς εφαρμόστηκε η εβδομάδα των 40 ωρών και πληρωμένες άδειες για τους εργαζόμενους.
Ειδικότερα, το Παρίσι σε όλη τη δεκαετία του 1920 ήταν η «πρωτεύουσα του κόσμου» για τους διανοούμενους και τους καλλιτέχνες. Ήταν τόπος συνάντησης διανοουμένων, καλλιτεχνών και κοσμικών. Στο διάσημο βιβλιοπωλείο της Σίλβια Μπιτς, Σαίξπηρ & Κόμπανυ, ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ συναντιόταν με τον Τζέιμις Τζόις και τον Χένρι Μίλερ, οι οποίοι αντάλλασαν απόψεις με την Αναΐς Νιν και τη Γερτρούδη Στάιν, ενώ στα περίφημα καφέ ο Αντρέ Μπρετόν και ο Πολ Ελιάρ έγραφαν τα σουρεαλιστικά μανιφέστα τους.
Το 1936 βελτιώθηκαν οι συνθήκες εργασίας καθώς εφαρμόστηκε η εβδομάδα των 40 ωρών και πληρωμένες άδειες για τους εργαζόμενους.
Β' παγκόσμιος πόλεμος
1 Σεπτεμβρίου 1939 έως 2 Σεπτεμβρίου 1945
Το Μάιο του 1940 οι Γερμανοί επιτέθηκαν στη Γαλλία, παρέκαμψαν τη γραμμή Μαζινό και την κατέλαβαν.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής η Γαλλία χωρίστηκε γεωγραφικά και πολιτικά σε αυτούς που συνεργάζονταν (κυβέρνηση του Βισύ, διοικούμενη από τον στρατηγό Πετέν), και αυτούς που αντιστέκονταν. Ένας εμβληματικός ήρωας της Γαλλικής Αντίστασης είναι ο Ζαν Μουλέν (1899-1943), ο οποίος υπό τις διαταγές του στρατηγού ντε Γκωλ ενοποίησε και δραστηριοποίησε τη γαλλική Αντίσταση, πληρώνοντας τη δράση του με τη ζωή του στα χέρια της Γκεστάπο.
Ο Σαρλ ντε Γκωλ αυτοανακηρύχθηκε ηγέτης των Ελεύθερων Γαλλικών Δυνάμεων και εκφώνησε τον πρώτο του λόγο από το Λονδίνο («La France a perdu une bataille, mais la France n'a pas perdu la guerre» - «Η Γαλλία έχασε μια μάχη, αλλά η Γαλλία δεν έχασε τον πόλεμο»).
Απελευθέρωση
Τον Αύγουστο του 1944, μετά την απόβαση των συμμάχων στη Νορμανδία, τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς, το Παρίσι ελευθερώθηκε. Η Γερμανία υπέγραψε την άνευ όρων παράδοσή της στην πόλη Ρενς, στα ανατολικά της Γαλλίας.
Ο ντε Γκωλ επέστρεψε στο Παρίσι και σχημάτισε προσωρινή κυβέρνηση. Στις εκλογές του 1946, οπότε και σχηματίστηκε η Τέταρτη Γαλλική Δημοκρατία (1946 - 1958), εξελέγη ο σοσιαλιστής Φελίξ Γκουέν.
Σε κάθε πόλη και χωριό βρίσκουμε ένα μνημείο των πεσόντων με τα ονόματα των στρατιωτών που έπεσαν στους δύο παγκόσμιους πολέμους καθώς και στους αποικιακούς.
Περισσότερα για τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο εδώ
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής η Γαλλία χωρίστηκε γεωγραφικά και πολιτικά σε αυτούς που συνεργάζονταν (κυβέρνηση του Βισύ, διοικούμενη από τον στρατηγό Πετέν), και αυτούς που αντιστέκονταν. Ένας εμβληματικός ήρωας της Γαλλικής Αντίστασης είναι ο Ζαν Μουλέν (1899-1943), ο οποίος υπό τις διαταγές του στρατηγού ντε Γκωλ ενοποίησε και δραστηριοποίησε τη γαλλική Αντίσταση, πληρώνοντας τη δράση του με τη ζωή του στα χέρια της Γκεστάπο.
Ο Σαρλ ντε Γκωλ αυτοανακηρύχθηκε ηγέτης των Ελεύθερων Γαλλικών Δυνάμεων και εκφώνησε τον πρώτο του λόγο από το Λονδίνο («La France a perdu une bataille, mais la France n'a pas perdu la guerre» - «Η Γαλλία έχασε μια μάχη, αλλά η Γαλλία δεν έχασε τον πόλεμο»).
Απελευθέρωση
Τον Αύγουστο του 1944, μετά την απόβαση των συμμάχων στη Νορμανδία, τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς, το Παρίσι ελευθερώθηκε. Η Γερμανία υπέγραψε την άνευ όρων παράδοσή της στην πόλη Ρενς, στα ανατολικά της Γαλλίας.
Ο ντε Γκωλ επέστρεψε στο Παρίσι και σχημάτισε προσωρινή κυβέρνηση. Στις εκλογές του 1946, οπότε και σχηματίστηκε η Τέταρτη Γαλλική Δημοκρατία (1946 - 1958), εξελέγη ο σοσιαλιστής Φελίξ Γκουέν.
Σε κάθε πόλη και χωριό βρίσκουμε ένα μνημείο των πεσόντων με τα ονόματα των στρατιωτών που έπεσαν στους δύο παγκόσμιους πολέμους καθώς και στους αποικιακούς.
Περισσότερα για τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο εδώ
Η Πέμπτη Δημοκρατία (1958 - σήμερα)
Η κυβέρνηση της Τέταρτης Δημοκρατίας όμως είναι αδύναμη και δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει στις διαμάχες που ξεσπούν στις αποικίες, στην Ινδοκίνα και στην Αλγερία. Ο εξαντλητικός και χωρίς αποτέλεσμα πόλεμος στην Αλγερία έφερε τη χώρα στα πρόθυρα εμφυλίου πολέμου. Ο ντε Γκωλ, που είχε εγκαταλείψει την εξουσία πριν από δώδεκα χρόνια, επανέρχεται στην κυβέρνηση, εκλέγεται πρόεδρος το 1958 και το 1965. Εγκατέλειψε την πολιτική το 1969 και ανέλαβε την ηγεσία της χώρας ο Ζωρζ Πομπιντού.
Ψηφίζεται νέο σύνταγμα που δίνει περισσότερη δύναμη στον Πρόεδρο και εγκαθιδρύεται η Πέμπτη Δημοκρατία.
Ανεξαρτητοποιούνται οι αποικίες. Το 1962 τελικά ο ντε Γκωλ αναγνωρίζει το αλγερινό κράτος, βλέποντας ότι το μέλλον της Γαλλίας δεν θα ήταν η διατήρηση των αποικιών της αλλά η νέα ευρωπαϊκή πορεία.
Ύστερα από μια οδυνηρή περίοδο ανάρρωσης από τις πληγές του πολέμου, στα μέσα της δεκαετίας του 1950 άρχισε μια χωρίς προηγούμενο βιομηχανική επέκταση και ανάπτυξη σε όλους τους τομείς της οικονομίας, που την κατέστησαν μια από τις πιο ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες.
Ψηφίζεται νέο σύνταγμα που δίνει περισσότερη δύναμη στον Πρόεδρο και εγκαθιδρύεται η Πέμπτη Δημοκρατία.
Ανεξαρτητοποιούνται οι αποικίες. Το 1962 τελικά ο ντε Γκωλ αναγνωρίζει το αλγερινό κράτος, βλέποντας ότι το μέλλον της Γαλλίας δεν θα ήταν η διατήρηση των αποικιών της αλλά η νέα ευρωπαϊκή πορεία.
Ύστερα από μια οδυνηρή περίοδο ανάρρωσης από τις πληγές του πολέμου, στα μέσα της δεκαετίας του 1950 άρχισε μια χωρίς προηγούμενο βιομηχανική επέκταση και ανάπτυξη σε όλους τους τομείς της οικονομίας, που την κατέστησαν μια από τις πιο ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες.
Τα χρόνια μετά το 60
Μετά από μια οικονομική και τεχνολογική άνθηση χωρίς προηγούμενο, ταραγμένη στις παραδοσιακές της αξίες από τη φοιτητική εξέγερση του Μάη του 68, η χώρα εκσυγχρονίζεται σε όλες τις δομές της, οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές και πολιτιστικές.
Ο Μάης του 68
Ο όρος Μάης του '68 περιγράφει την πολιτική και κοινωνική αναταραχή που ξέσπασε στη Γαλλία κατά τη διάρκεια των μηνών Μαΐου-Ιουνίου του 1968. Τα γεγονότα ξεκίνησαν από κινητοποιήσεις των Γάλλων μαθητών και φοιτητών, επεκτάθηκαν με γενική απεργία των Γάλλων εργατών και τελικά οδήγησαν σε πολιτική και κοινωνική κρίση, που άρχισε να παίρνει διαστάσεις επανάστασης και οδήγησε στη διάλυση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης και την προκήρυξη εκλογών από τον τότε πρόεδρο Σαρλ Ντε Γκωλ.
Η κυβέρνηση βρέθηκε υπό κατάρρευση, αλλά ο επαναστατικός αναβρασμός έπαψε να υπάρχει σχεδόν τόσο γρήγορα όσο προέκυψε.
Τα γεγονότα μπορεί να κατέληξαν σε πολιτική αποτυχία, αλλά είχαν τεράστιες κοινωνικές συνέπειες: μπορεί να διήρκεσαν ένα μήνα, αλλά ο όρος Μάης του '68 έγινε συνώνυμο με την αλλαγή των κοινωνικών αξιών. Στη Γαλλία, θεωρείται ως σημείο-σταθμός για τη μετάβαση από το συντηρητισμό (θρησκεία, πατριωτισμός, σεβασμός στην εξουσία) στις φιλελεύθερες ιδέες (ισότητα, ανθρώπινα δικαιώματα, σεξουαλική απελευθέρωση).
Επίσης, η Κυβέρνηση συγκλονισμένη από το βάθος και την έκταση της δυσαρέσκειας, έκανε μια σειρά παραχωρήσεις στους διαμαρτυρόμενους. Βελτιώθηκαν τα ημερομίσθια και οι εργασιακές συνθήκες των εργατών. Έγιναν μεταρρυθμίσεις στα Πανεπιστήμια.
Για αιώνες το Παρίσι ήταν το κέντρο των πάντων. Σήμερα, το πρόγραμμα αποκέντρωσης, που άρχισε επί Φρανσουά Μιτεράν, δίνει περισσότερη δύναμη στους τοπικούς φορείς, ενθαρρύνει τις βιομηχανίες να εγκατασταθούν στην περιφέρεια, δημιουργεί μουσεία και θέατρα σε όλη τη χώρα και έτσι αναπτύσσει την επαρχία. Το Παρίσι συνεχίζει βέβαια να είναι η πρωτεύουσα της χώρας.
Στις αρχές του 21ου αιώνα οι Γάλλοι στρέφονται αισιόδοξα προς το μέλλον, χωρίς να ξεχνούν όμως τα μαθήματα του παρελθόντος.
Νεότεροι Πρόεδροι της Γαλλίας
Ο Μάης του 68
Ο όρος Μάης του '68 περιγράφει την πολιτική και κοινωνική αναταραχή που ξέσπασε στη Γαλλία κατά τη διάρκεια των μηνών Μαΐου-Ιουνίου του 1968. Τα γεγονότα ξεκίνησαν από κινητοποιήσεις των Γάλλων μαθητών και φοιτητών, επεκτάθηκαν με γενική απεργία των Γάλλων εργατών και τελικά οδήγησαν σε πολιτική και κοινωνική κρίση, που άρχισε να παίρνει διαστάσεις επανάστασης και οδήγησε στη διάλυση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης και την προκήρυξη εκλογών από τον τότε πρόεδρο Σαρλ Ντε Γκωλ.
Η κυβέρνηση βρέθηκε υπό κατάρρευση, αλλά ο επαναστατικός αναβρασμός έπαψε να υπάρχει σχεδόν τόσο γρήγορα όσο προέκυψε.
Τα γεγονότα μπορεί να κατέληξαν σε πολιτική αποτυχία, αλλά είχαν τεράστιες κοινωνικές συνέπειες: μπορεί να διήρκεσαν ένα μήνα, αλλά ο όρος Μάης του '68 έγινε συνώνυμο με την αλλαγή των κοινωνικών αξιών. Στη Γαλλία, θεωρείται ως σημείο-σταθμός για τη μετάβαση από το συντηρητισμό (θρησκεία, πατριωτισμός, σεβασμός στην εξουσία) στις φιλελεύθερες ιδέες (ισότητα, ανθρώπινα δικαιώματα, σεξουαλική απελευθέρωση).
Επίσης, η Κυβέρνηση συγκλονισμένη από το βάθος και την έκταση της δυσαρέσκειας, έκανε μια σειρά παραχωρήσεις στους διαμαρτυρόμενους. Βελτιώθηκαν τα ημερομίσθια και οι εργασιακές συνθήκες των εργατών. Έγιναν μεταρρυθμίσεις στα Πανεπιστήμια.
Για αιώνες το Παρίσι ήταν το κέντρο των πάντων. Σήμερα, το πρόγραμμα αποκέντρωσης, που άρχισε επί Φρανσουά Μιτεράν, δίνει περισσότερη δύναμη στους τοπικούς φορείς, ενθαρρύνει τις βιομηχανίες να εγκατασταθούν στην περιφέρεια, δημιουργεί μουσεία και θέατρα σε όλη τη χώρα και έτσι αναπτύσσει την επαρχία. Το Παρίσι συνεχίζει βέβαια να είναι η πρωτεύουσα της χώρας.
Στις αρχές του 21ου αιώνα οι Γάλλοι στρέφονται αισιόδοξα προς το μέλλον, χωρίς να ξεχνούν όμως τα μαθήματα του παρελθόντος.
Νεότεροι Πρόεδροι της Γαλλίας
Πηγή πληροφοριών
http://fr.wikipedia.org/wiki/Histoire_de_France
http://www.livepedia.gr/
http://www.aerologio.gr/
http://web.cortland.edu/flteach/civ/histoi/histoi.htm
http://ebooks.edu.gr/
http://paradosiakos.blogspot.gr/
Εγκυκλοπαίδειες Δομή και Πάπυρος LaRousse-Britanica
Ανρέ Μωρουά - Η ιστορία της Γαλλίας, εκδ. Όμηρος
http://fr.wikipedia.org/wiki/Histoire_de_France
http://www.livepedia.gr/
http://www.aerologio.gr/
http://web.cortland.edu/flteach/civ/histoi/histoi.htm
http://ebooks.edu.gr/
http://paradosiakos.blogspot.gr/
Εγκυκλοπαίδειες Δομή και Πάπυρος LaRousse-Britanica
Ανρέ Μωρουά - Η ιστορία της Γαλλίας, εκδ. Όμηρος